11 Aralık
2014
Geçenlerde
televizyonda Başbakan Davutoğlu, Kobane’den gelen 200 bin insana baktıklarını
söylüyordu. Bunu sık sık hükümet üyelerinden de duymaktayız. Maalesef bu yanlış
bilgi kamuoyunda birçok insan tarafından da rahatlıkla kullanılıyor.
Ağustos’ta
İŞİD’in saldırılarının başlamasıyla Türkiye’ye göç eden Ezidi ve Kobaneliler
için oluşturulan kamplarda Eylül’den beri gönüllü yardım faaliyetlerinde
çalışıyorum. İlk aylar can haliyle gelen insanlara Bölge belediyeleri ve halkı
ile yardım ulaştırmaya çalışırken, Türkiye devletinin hazırlıklarını yaptığını
ve biran önce bu insanlara yardım elini uzatacağını düşünüyordum. Ama o yardım
bir türlü gelmedi!
Önce
kamuoyundaki bilgi kirliliğini temizleyelim:
30-32 bin
civarında Ezidi Türkiye’ye geldi, kimisi daha sonra geri döndü, şuan bu rakam
23.603 kişidir. (1) Bu 23 bin Ezidinin 20.603’ü
Diyarbakır, Bismil, Çınar, Dicle, Ergani, Silvan, Batman, Siirt, Şırnak,
Cizre, Viranşehir, Mardin’de kurulan kamplarda kalıyor (2). 3000 kişi de Batman
ve Midyat’taki eski Ezidi köylerinde ve İdil gibi bazı ilçelerde evlere
yerleştirilmiş durumdalar. Tüm bu kamplar Bölge belediyeleri tarafından
kuruldu, bu belediyeler tarafından yönetiliyor, ve kampların ihtiyaçları
belediyeler tarafından karşılanıyor. Kamp dışında köyler ve evlerde misafir
edilen Ezidilere ise haftalık gıda ya da
gıda alabilmeleri için “ticket” dağıtılıyor belediyeler tarafından. Bu 23 bin
Ezidinin sadece 2840’ı Mardin’de AFAD tarafından 3 yıl önce Suriye’den gelen
göçmenler için açılan kampta konaklıyorlar.
Kısaca
devlet gelen 23.603 Ezidi’den sadece 2.840’ına bakıyor.
Şimdi de
Kobane’den gelen göçmenlerle ilgili duruma bakalım:
Kobane’den
gelen göçmen sayısı arada bir değişse de
180 bin civarında (3). Bu göçmenlerden 6.120’si Suruç’ta AFAD tarafından
açılan kamplarda kalıyor (4). Geriye kalan yaklaşık 174 bin civarında Kobaneli
Kürdün yaklaşık 10 bini Suruç Belediyesinin açtığı kamplarda, çoğunluğu ise
Bölgenin farklı illerinde köyler ve evlerde misafir ediliyor. Bu insanlara
belediye yardımları ev ve köylere taşıyor. Binlercesi de halen sokaklarda.
Yani Türkiye devleti 200 bin Kobaneliye değil,
sadece 6.120 Kobaneliye hizmet veriyor.
Uzun lafın
kısası; IŞİD saldırılarından kaçarak Türkiye’ye sığınan Ezidiler ve Kobaneli
Kürtlere Türkiye devletinden çok, Bölge belediyeleri ve Bölge halkı bakıyor!
Nusaybin
Kampı meselesi
Türkiye
devleti bununla ilgili eleştiriler gelmeye başlayınca, Nusaybin’de Ezidiler
için 17 bin kişilik kamp açmak istediğini ancak Bölge Belediyelerinin Ezidileri
bu kampa yollamak istemediğini dillendirmeye başladı. Koca devlet, Ezidi
göçünden yaklaşık 3 ay sonra Nusaybin’de bir kamp kurabildi. Ancak AFAD
kamplarına kimse giremediği için kampın kapasitesini bilmiyoruz. Belediyeler bu kampa Ezidileri
yollayabileceklerini ancak kampın yönetiminde AFAD ile birlikte yer almak
istediklerini belirttiler. AFAD bunu kabul etmedi.
Açıkçası
Bölge belediyeleri oldukça zor durumdalar. Koordinasyon merkezinden aldığım
bilgiye göre kamplarda bir günlük yemek maliyeti 1.5 milyon TL.yi buluyor, bu
bazı belediyelerin bir haftalık bütçesine eşit. Birçok il ve ilçede kamplardan
dolayı belediyeler hizmet veremez duruma geldiler.
Bu
insanları devletin kampına yollamak öncelikle belediyeleri rahatlatacak bir
durum.
Ancak
Ezidiler Müslümanlara güvenmiyorlar. Türk devletini de kendilerini katleden
IŞİD’in destekçisi olarak görüyorlar. Bu nedenle Belediye kamplarında kalan
Ezidiler AFAD yani Türk devletinin kampına gitmek istemiyorlar. Bölge
Belediyelerinin de yönetimde olması Ezidileri de rahatlatırdı. Ancak her
zamanki gibi insani yardımın siyaset çekişmesi yapılması bunu engelliyor. Buna
rağmen belediyeler Nusaybin’de yeni kurulan AFAD kampına Ezidileri
yönlendirmeye çalıştılar.
Bu yazıyı
yazdığım gün Nusaybin’de kurulan kampta kalan kişi sayısı 3300 idi. (5) Ancak
Bölge kamplarından Nusaybin kampına giden Ezidi sayısı 325, dolayısıyla geri
kalanlar kimdir, hangi grup göçmenlerdir kimse bilmiyor. Bunun nedeni de AFAD
kamplarına dair dışarıya bilgilendirme yapılmaması, kampların sivil denetime
açık olmaması, şeffaflık olmaması. Bu tarz sivil denetime kapalı kamplar
göçmenlerde de ciddi rahatsızlık ve korku yaratıyor.
Kısacası
devletin Bölgede sık sık dile getirdiği “biz Ezidilere bakmak istiyoruz, ama
belediyeler izin vermiyor” söyleminin de bir tutarlılığı yok!
Eğer
Türkiye bu insanları gerçekten desteklemek isteseydi en azından Belediyelerin
kurduğu kamplardaki soba, odun, gıda,
çadır, ilaç, elektrik…vs. gibi temel ihtiyaçları karşılayabilirdi. Bugün birçok
kampta akşamdan sabaha kadar elektrik bile yok. Onbinlerce insanın bu çadırlarda
elektrikli sobalarla ısındığı, elektrikli ocaklarla yemek, çay, mama
yaptığı düşünülürse durumun vahameti
anlaşılabilir. Ancak devlet belediyelerin yürüttüğü bu kamplara sırtını dönmüş
durumda.
Türkiye bu
insanlara neden bakmıyor?
Burada
tekrar aynı soru akla geliyor: IŞİD saldırılarından kaçarak Türkiye’ye sığınan
Ezidiler ve Kobaneli Kürtlere Türkiye devleti neden bakmıyor?
İki neden
olabileceğini düşünüyorum:
Birincisi,
bu yoksul belediyeler bu insanlara bakarken iyice bitsin, tükensin, hizmet
veremez duruma gelsin, sonunda insanlar onlara isyan etsin ve ben de bundan
siyasi olarak nemalanayım düşüncesi olabilir.
İkinci
nedeni de devletin Kürt ve Ezidi düşmanlığında aramak lazım. Dönemin Başbakanı
Erdoğan’ın 2 yıl önce Elazığ Havaalanının açılışında sarf ettiği şu sözleri unutmayalım:
“Sevgili
Kürt kardeşim, bu terör örgütüne tepkini koy ki bölgede abad olmasın. Bu
teröristlerin yeri belli. Bunlar Zerdüşt. Bunlar Yezidilikten bahsediyorlar. Bu
tür ayinleri yapıyorlar. Biz Yezidi de olsa teröre bulaşmamışsa onlara yaklaşan
bir zihniyeti taşıyoruz”
Ama benden
söylemesi devlete, hesabı yanlış yapıyor!
Kürt halkı
soykırımdan kaçarak gelen bu insanlara tükenene kadar bakacak.
Ancak
katliamdan, kırımdan kaçıp ülkeye sığınmış olan insanlar arasında ayrım
yaparak, bu insanları soğukla, açlıkla test etmek bu ülkenin yüzkarası olarak
tarihe yazılacak!
Nurcan
Baysal
08.12.2014,
Diyarbakır
(1) Bu
rakam 8.12.2014 tarihindeki rakamlardır. GABB Belediyeler Birliği verilerine
göre 17.282 Ezidi Bölge belediyelerinin kamplarında, 2840 Ezidi Mardin AFAD
kampında, 3000 Ezidi de kampların dışında köy ve evlerde kalmaktadır.
(2) Bu
kamplardan bir kısmı boşaltılarak büyük kentlerde nispeten daha iyi durumdaki
kamplara kaydırılıyor. Silopi kampı 10 gün önce kapatıldı, oradaki Ezidiler
Şırnak kampına yerleştirildi, Cizre kampı da bu hafta boşaltılacak.
(3) GABB
Belediyeler Birliği “Kobane ve Şengal Halkı Kampları Sayılar ve İhtiyaçlar
Raporu” na göre Kasım 2014 itibarı ile göç eden Kobaneli sayısı 184.332’dir.
(sf.6)
(4) A.g.r.sf.6
(5)
08.12.2014 tarihinde Nusaybin Belediyesinden alınan rakamdır.
No comments:
Post a Comment