V.
George, 1910-1936 yılları arasında İngiltere kralıydı. Birinci Dünya Savaşı'nda
attan düşünce geçirdiği ciddi bir sakatlık, çok sigara içmesinden kaynaklanan
solunum problemlerini arttırdı ve sağlığı o kadar kötüledi ki doktoru sürekli
küfreden kralın saygınlığını korumak için 20 Ocak 1936'da kokain ve morfinden
oluşan ölümcül bir iğne yapmak zorunda kaldı. V. George'un son sözleri, kendisine
yatıştırıcı yapan hemşireye "Allah belanı versin!" olmuştu.
1966 Vinayak
Damodar Savarkar (görsel:
savarkar.org)
1883'te
doğan Hintli aktivist, politikacı, şair, yazar ve oyun yazarı Savarkar, Hindu
kültüründeki kast sisteminin sonunu getiren kişiydi aynı zamanda. Ayrıca
hayatının bir bölümünde Gandi'ye düzenlenen suikastta parmağı olduğu şüphesiyle
kovuşturmaya uğramıştı.
İlerleyen
yaşlarında sağlığı gitgide bozulan Savarkar, 1 Şubat 1966'da önce ilaçlarını
almayı, sonra yemek yemeyi reddetti ve 26 Şubat 1966'da hayatını kaybetti.
1995 Annie
M. G. Schmidt (görsel: spreekbeurt-amgschmidt.yurls.net)
Annie M.
G. Schmidt, tüm zamanların en büyük Felemenk yazarlarından biri. Ayrıca
Hollanda çocuk edebiyatının kraliçesi olarak kabul görüyor.
Schmidt'in
en tanınan eserlerinden biri Jip en Janneke (1952). Jip ve Janneke (muhtemelen
Schmidt'in oğlu Flip ve komşu olan kız çocuğundan esinlenerek yazdığı),
birbirlerine komşu iki çocuk ve her hafta birbirinden tuhaf maceralar
yaşıyorlar. Diğer bir ünlü öyküsü ise 2001 yılında sinemaya da uyarlanan Minoes
(1970). Genç bir kıza dönüşen bir kedi, gazetecinin birine kediler dünyasından
haber getirerek işinde başarılı olmasını sağlıyor.
85. doğum
gününde hayatını sonlandırmaya karar veren Schmidt, kalbinin durmasına neden
olacak kadar hap alarak intihar etmişti.
1998 Edward
Brongersma (görsel: npogeschiedenis.nl)
Edward
Brongersma, pedofillerin haklarını savunan tanınmış bir aktivistti.
Brongersma'nın
hukuk ve siyaset alanındaki kariyeri, 1950'de 17 yaşındaki bir erkekle cinsel
ilişkiye girdiği için tutuklanınca kesintiye uğramıştı. Hollanda'da o dönemki
ceza kanununa göre eşcinseller ancak 21 yaşını doldurduktan sonra cinsel
ilişkiye girebilirlerdi. Bu olay, 11 ay hapis yatan Brongersma'nın hayatında
bir dönüm noktası oldu. 1971'de bu kanun üzerinde yapılan değişikliğin ana
aktörlerinden biriydi. Yaşamı boyunca ceza kanunu, anayasal hukuk, kriminoloji,
felsefe, din, seksoloji ve genel ahlak mevzuatı alanında sayısız akademik yayın
topladı ve 1979'da bunları kendi adını taşıyan bir kuruma bağışladı.
Brongersma,
1998'de ötanazi talep etti. Kalp rahatsızlığı vardı, sağlığı gittikçe
kötüleşiyordu ve arkadaşları birer birer vefat etmişti. 1970'li yılların cinsel
devrimi 80'li yıllarda bir karşılık bulmuştu, fakat bu alanda yaptığı
çalışmalar dünya çapında olumlu karşılanmış olsa da yaşamının sonlarında
insanların bu fikirlerden uzaklaşıp aksi yöne saptıklarına tanık olmak
cesaretini kırmıştı. 98 yaşındaki Brongersma'nın ölümüyle Hollanda'da ötanazi
de ahlaken tartışıldı. Ölümüne yardımcı olan doktor ceza almadı, fakat
yargılandı.
Brongersma'nın
ölümünden sonra evinde bulunan görsel materyal 1996'da yürürlüğe giren kanunla
"çocuk pornografisi" olarak adlandırıldı.
1985 Karen
Ann Quinlan (görsel: Wikipedia)
22
yaşındaki Karen Ann Quinlan, 1976 senesinde bir partiden eve dönerken aniden
yere yığıldı ve solunumu durdu. Uyuşturucu kokteyliyle alkolü birlikte tüketmiş
genç kızın uzun süre nefes almaması, bitkisel hayata girmesine yol açacak kadar
beyin hasarına neden olmuştu. Ailesi, çocuklarının 36 kilo verdiğini ve
uzuvlarında korkunç yaraların oluşmaya başladığını görünce ötanazi talep etti.
Fakat hastane yetkilileri, eyalet savcısı tarafından tehdit ediliyordu ve
solunum cihazını kapatmadan önce aileden hukuki teminat istedi. Aile, yaklaşık
2 yıl süren hukuk mücadelesinin sonunda başarıya ulaştı ve Karen Ann'in solunum
cihazı kapatıldı. Genç kız şaşırtıcı bir şekilde solunum cihazı almadan da bitkisel
hayatta nefes alıp vermeye devam etti ve 9 yıl sonra akciğer iltihabı kaynaklı
komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybetti.
Ouinlan
ailesi vakayla ilgili iki kitap kaleme aldı: Karen Ann: The Quinlans Tell Their
Story (Karen Ann: Quinlanlar Hikâyelerini Anlatıyor, 1977) ve My Joy, My
Sorrow: Karen Ann's Mother Remembers (Neşem, Kederim: Karen Ann'in Annesi
Hatırlıyor, 2005). Ayrıca Douglas Coupland'ın
Girlfriend in a Coma (Komadaki Sevgili, 1998) romanında bu vakadan
esinlendiği söyleniyor, ancak romandaki karakter 18 yıl sonra komadan uyanıyor.
2002 Nancy
Crick (görsel: couriermail.com.au)
Avustralyalı
Nancy Crick, 21 ötanazi taraftarı ve arkadaşlarının huzurunda intihar ettiğinde
büyük tartışmalara neden olmuştu. Nancy'nin ölmek istemesinin sebebi bağırsaklarındaki,
kanser ameliyatından kalma, çok acı veren yara dokularıydı. Kanser olmasa da
yara dokuları tedavi edilemiyor ve yaşam kalitesi her gün düşüyordu.
100
mililitrelik Nembutal solisyonu içen Nancy'nin intihar ederken yanına bu kadar
insan toplamasının sebebi, hem yalnız ölmek istememesi hem de çocuklarına
kendisi öldükten sonra herhangi bir yaptırım uygulanmasını önlemekti. Öldüğünde
70 yaşındaydı.
2005 Terri
Schiavo (görsel: jonianfriends.org)
Terri
Schiavo, Amerika'da çok konuşulmuş bir ötanazi vakası. 1963 doğumlu Schiavo,
1990'da bir kalp krizi geçirmiş ve bitkisel hayata girmiş. Neredeyse hiçbir
beyin fonksiyonu olmayan genç kadını beslenme sondasıyla 10 yılı aşkın süre
besleyen kocası, Schiavo'nun ölmesine izin verilmesi için bir kampanya
başlatmış. Bir grup insan hiç uyanma şansı olmayan genç kadını hayatta tutmanın
eziyet olduğunu dile getirirken, bir diğer grup ise onu öldürmenin ahlak dışı
olduğunu savunmuş. Kocasının ve destekçilerinin uzun süren mücadelesinden
sonra, 18 Mart 2005'te Schiavo'nun beslenme sondası resmi ve yasal olarak
çıkarılmış ve genç kadın 31 Mart 2005'te hayatını kaybetmiş.
2006
Piergiorgio Welby (görsel: occidens.it)
Piergiorgio
Welby İtalyan şair, ressam ve aktivistti. 17 yaşındayken muskuler distrofi (MD)
teşhisi konan 1945 doğumlu Welby, hastalığın sabit bir düzeyde ilerlemesiyle
1997'de artık tek başına nefes alamaz hale geldi. Böylece ötanazi aktivisti
oldu.
Welby, 22
Eylül 2006'da dönemin cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano'ya açık bir video mektup
yolladı. Welby'nin durumunu ve ölme arzusunu anlattığı bu video, ulusal
kanallarda gösterildi ve internette yayınladı; Napolitano aktivistin durumunu
parlamentoya taşıdı. Welby'nin mensubu olduğu İtalyan Radikal Parti çok sayıda
protesto gösterisi yaptı, açlık grevleri başlattı. Buna karşılık hem Roma
Katolik Kilisesi, hem Katolik politikacılar, hem de dönemin sağlık bakanı
ötanaziye karşıydı. Uzun ve zorlu bir süreçten sonra Aralık 2006'da Welby'nin
isteği kabul edildi ve Welby, 61 yaşında hayata gözlerini yumdu. Kilise, hekim
destekli intihar söz konusu olduğu için cenazesini yapmadı.
13 Mart
2007 Herbert Fux (görsel: derstandart.at)
Herbert
Fux aslında Christian-Jaque, Ingmar Bergman ve Werner Herzog gibi yönetmenlerle
ve Klaus Kinski, Udo Kier, Vincent Price ve Ulrich Matthes gibi oyuncularla
birlikte çalışmış Avusturyalı bir oyuncuydu. Fakat genellikle soft core
pornografik ve düşük bütçeli B tipi filmlerde canlandırdığı kötü karakterlerle
hatırlanıyor. 79 yaşında ötanazi talep etmiş ve yasal bir İsviçre ötanazi
teşkilatının yardımıyla vefat etmişti.
23 Temmuz
2007 Giovanni Nuvoli (görsel: lastampa.it)
Giovanni
Nuvoli, Lou Gehrig hastalığından (ALS) mustarip eski bir futbolcuydu ve ölmek
istiyordu. Associazione Luca Coscioni'nin de desteğiyle ölme hakkı için büyük
mücadele verdi. Ama 13 Şubat 2007'de yetkililer ötanazi teşebbüsüne engel
oldular. Bu yüzden Giovanni 16 Temmuz 2007'de açlık grevine başladı ve 23 Temmuz'da,
54 yaşında hayatını kaybetti. Olay, Piergiorgio Welby vakasıyla olan benzerliği
nedeniyle tüm İtalya'da büyük tartışmaların fitilini ateşledi.
19 Mart
2008 Chantal Sébire (görsel: spiked-online.com)
Üç çocuk
annesi bir öğretmen olan Chantal Sébire'e 2000 senesinde, esteziyonöroblastoma
teşhisi konmuş. Sébire çok nadir rastlanan, hatta 200 senede sadece 20 kez
rapor edilmiş bu hastalığın tedavisini, ameliyatlara ve ilaçlara katlanmak
istemediği için reddetmiş. Kanser zaman içinde sinüslerinden, burun boşluğundan,
göz yuvalarından çıkıntı yaparak yüzünün formunu kaybetmesine yol açmış. Sébire
ayrıca tat, koku ve görme yetilerini de kaybetmiş.
Fransız
öğretmenin durumu, 2008 Şubat'ında dönemin cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'ye
ötanaziyle ölmesine izin verilmesi için başvurduğunda gündeme geldi. Ne var ki
Sébire'in hukuk mücadelesi 17 Mart 2008'de son buldu, çünkü Fransa'da ölümcül
hastaların yaşam destek teçhizatının kaldırılması yasal olduğu halde, bir
doktorun hastasının yaşamına son vermesine izin yoktu.
53
yaşındaki Sébire, 19 Mart 2008'de evinde ölü bulundu. Otopsi sonucunda, kanında
yüksek dozda hekim destekli intiharlarda kullanılan bir tür barbitürat olduğu
ortaya çıktı.
19 Mart
2008 Hugo Claus (görsel: vorige.nrc.nl)
Hugo Claus
Belçikalı yazar, oyun yazarı, şair ve yönetmendi. De verwondering (Hayret,
1962) ve Het verdriet van België
(Belçika'nın Kederi, 1983) Claus'un en önemli iki edebi eseri. Özellikle
Belçika'ın Kederi, Belçika'nın ulusal kimliğine dair postmodern bir eleştiri
olarak yorumlanıyor.
Çok yönlü
bir sanatçı olan Hugo Claus, 1964-2001 yılları arasında 7 film çekmiş; Karel
Appel'in dâhil olduğu plastik sanatlar hareketine katılmış ve 35'i orijinal,
31'i İngilizce, Latince, Grekçe, Felemenkçe ve İspanyolca'dan çeviri tiyatro
oyunu kaleme almış.
Claus,
hayatının son döneminde Alzheimer olduğu için ötanazi talep etmiş. Fakat
ötanazi o dönem Belçika'da yasal olduğu halde bu isteği büyük tartışmalara
neden olmuş. Roma Katolik Kilisesi ve Belçika Alzheimer Birliği'nin karara
itiraz etmesine rağmen Hugo Claus, 79 yaşında ötanaziyle hayatına son verdi.
9 Şubat
2009 Eluana Englaro (görsel: fanpage.it)
1970
doğumlu İtalyan Eluana Englaro, 1992'nin Ocak ayında geçirdiği trafik
kazasından sonra bitkisel hayata girmişti. Eluana'nın arkadaşları, mahkemeye ve
hastaneye Eluana'nın önceden daimi bir bilinçsizlik halinde varolmaktansa
ölmeyi tercih edeceğini söylediğini belirttiler. Uzun süren duruşmalardan sonra
mahkeme Eluana'nın ölmeye hakkı olduğuna karar verdi. Beslenme sondası 13 Kasım
2008'de çıkarılan Eluana, 9 Şubat 2009'da vefat etti. 17 yıl komada kalmıştı.
Eluana'nın
ötenazi kararında Roma Katolik Kilisesi kritik bir yere sahipti. Mahkeme adli
kararı verdiğinde, Aileden Sorumlu Papalık Konseyi'nin başkanı Kardinal Ennio
Antonelli karara itiraz etmiş ve Eluana'nın "bitki" olmadığını
söylemişti. Dönemin başbakanı Berlusconi ise Eluana'nın "iyi ve sağlıklı"
göründüğünü, hatta "oğlan bile doğurabileceğini" söylemişti. Oysa
Eluana kaza dolayısıyla tetraplejik haldeydi.
2012
Friedhelm Konietzka (görsel: flickr.
Konietzka, Borussia Dortmund ve 1860 Münih oyuncusuydu.)
"Timo"
takma adlı eski Alman futbolcu 73 yaşında ötanaziyi tercih etti. Mart 2012'de
geçirdiği kanser ameliyatından sonra çok acı çeken Konietzka, 1988'de İsviçre
vatandaşlığına geçmişti ve ötanazi örgütü Exit International'ın da yardımıyla
Schwyz kantonu Brunnen'de hayatını kaybetti.
2013
Belçikalı İkizler (görsel: aktuel.com.tr)
Belçika'nın
Anvers şehri yakınlarında yaşamlarını sürdüren 46 yaşındaki tek yumurta
ikizleri Marc ve Eddy Verbessem, ortaklaşa kararla hayatlarına son vermeyi
tercih ettiler.
Her ikisi
de aynı eğitimi alarak ayakkabı ustası olan kardeşlerin sağırlığı kendi
aralarında iletişim kurmalarına mani olmamış. Fakat doktorlar, doğuştan sağır
olan iki kardeşin gözlerinde meydana gelen bozukluk neticesinde yakın zamanda
tamamen kör olacakları teşhisi koyunca ikizler ötanazi kararı almışlar.
İki
kardeşlerin, kendi iradeleriyle aynı anda ölümü seçen dünyadaki ilk tek yumurta
ikizleri oldukları söyleniyor.
No comments:
Post a Comment